Πολικούσκα

Περιγραφή

Το έργο αυτό γράφτηκε δύο χρόνια μετά την κατάργηση της δουλείας στη Ρωσία, όταν το ζήτημα της βελτίωσης της ζωής των χωρικών απασχολούσε πολύ έντονα τον συγγραφέα, και πρόκειται για το πρώτο έργο του όπου ο κεντρικός ήρωας είναι μουζίκος. Ο Πολικούσκα προέκυψε από μια πραγματική ιστορία που συνέβη στη ρωσική επαρχία Πσκόβ, την οποία άκουσε ο Τολστόι στις Βρυξέλλες. Για μια ακόμη φορά, μεταφέρει τη δράση σε έναν οικείο τόπο, στο χωριό Προκόφσκογε (στο οποίο εκτυλίσσεται και η Οικογενειακή ευτυχία), χωριό που ανήκει στην αδελφή του Μαρία. Ωστόσο, Πολικέι είναι το όνομα του αμαξά στην Γιάσναγια Πολιάνα, Ταμπούρλο λεγόταν ένα άλογο στο κτήμα του και τα περισσότερα ονόματα των μουζίκων της αφήγησης είναι μουζίκοι του Τολστόι. Παράλληλα με την ιστορία του άτυχου Πολικούσκα, ενός κλέφτη μουζίκου, ο συγγραφέας παρουσιάζει κι έναν άλλο χωρικό, έναν δεύτερο ήρωα, τον έντιμο Ντούτλωφ, ο οποίος επωφελείται απρόσμενα από την τραγωδία του Πολικέι, χωρίς όμως να κερδίζει τη συμπάθεια του αναγνώστη. Η νουβέλα πραγματεύεται τα ανθρώπινα λάθη, την εμπιστοσύνη, τη μεταμέλεια και τις ανατροπές της μοίρας, για το καλό ή το κακό. Στη νουβέλα αυτή για πρώτη φορά ο συγγραφέας αφήνει την ακαδημαϊκή γλώσσα, τη γλώσσα που επέβαλλαν οι τότε λογοτεχνικοί κανόνες στη Ρωσία, και περιγράφει τα πρόσωπα και το περιβάλλον τους με τη γλαφυρή και χυμώδη γλώσσα που μέχρι τότε, μόνο στους διαλόγους των στρατιωτών και στην ομιλία του σημειωτή είχε αποπειραθεί να χρησιμοποιήσει.